woensdag 26 september 2007

Uithoudingsvermogen (UHV) in tennis

In het onderstaande artikel wordt gesuggereerd dat UHV erg belangrijk is in tennis. Er wordt gesproken over aëroob UHV, anaëroob a-lactisch UHV en anaëroob lactisch UHV. Maar wat houden deze begrippen precies in en hoe zijn ze te verbeteren. Dat probeer ik in dit stuk duidelijk te maken.

Uithoudingsvermogen is het psycho-lichamelijke weerstandsvermogen tegen vermoeidheid bij aanhoudende belasting van het totaal organisme (hele lichaam) en/of afzonderlijke deelsystemen (spieren),
en tevens snel kunnen herstellen na dergelijke belastingen.





Indeling vermoeidheid:

• Fysieke vermoeidheid:
Lichamelijke vermoeidheid, bijv verminderde functie van de spieren (musculatuur).

• Mentale vermoeidheid:
Psychische vermoeidheid o.a. duidelijk door een verminderde concentratie.

• Motorische vermoeidheid:
Uit zich in een verminderde functie van het neurale systeem (zenuwstelsel).

• Sensorische vermoeidheid:
Uit zich in een verminderde functie van de zintuigen.

• Motivationele vermoeidheid
Het ‘opgeven’ , een verminderd doorzettingsvermogen.

Het UHV kan ingedeeld worden in algemeen UHV en lokaal UHV.
Als we het hebben over algemeen UHV dan spreken we over UHV van het hele lichaam.
Meer dan 1/6 – 1/7 deel van de totale musculatuur zal aan de beweging moeten deelnemen.
Als we het hebben over lokaal UHV dan spreken we over UHV van een bepaalde spier of spiergroep. Minder dan 1/6 – 1/7 deel van de totale musculatuur neemt deel.

Algemeen UHV



Lokaal UHV


Daarnaast is er ook een onderscheid te maken in het verbrandingsproces tijdens de UHV belastingen.
Aëroob : Energie vrijmaking verloopt onder invloed van voldoende zuurstof met als verbrandings substraten koolhydraten en/of vetten.
Anaëroob : Energie vrijmaking verloopt met een te kort aan zuurstof met als substraten fosfaten (a-lactisch) of koolhydraten (lactisch).

Ik heb verteld dat tennis gebeurd op een aërobe basis. Dit houdt in dat men moet beschikken over een goed aëroob dynamisch UHV. Een tenniswedstrijd duurt ca. 1,5 tot 2 uur, waarbij de speler vrijwel continu in beweging is. Hierbij staat het aërobe systeem centraal.
Nu zul je denken dat je toch veel meer aan het aanzetten, afremmen, wenden, keren en slaan bent. Dat is wel degelijk zo, maar dit moet je wel gedurende de hele wedstrijd kunnen volhouden. Het aëroob dynamisch UHV zorgt ervoor dat je dit de hele wedstrijd kunt volhouden. Je gaat namelijk efficiënter met je energievoorraden om en je herstelt sneller van intensieve acties tijdens de wedstrijd.

Door dit aëroob UHV te trainen ontstaan er reacties in het lichaam waardoor dit UHV verbeterd wordt. Zo zul je na verloop van tijd langer kunnen presteren op een hoog tempo.

Trainen van het algemeen aëroob dynamisch uithoudingsvermogen

De maximale hoeveelheid zuurstof (uitgedrukt in liters per minuut) die het lichaam kan opnemen en aan de musculatuur kan leveren als bijdrage voor de aërobe energieleverantie wordt de VO2-max genoemd.
Deze VO2-max is een van de beste indicatoren om iemands aërobe UHV te meten. Na een periode van aërobe trainingen zal deze VO2-max hoger komen te liggen. Het blijkt dat deze VO2-max waarde een piek bereikt na zo’n 18 maanden van aërobe training. Ieder individu heeft een grens waarde voor deze VO2-max, die wordt bepaald door onder andere erfelijkheid, geslacht en leeftijd. Toch kan het aëroob UHV nog toenemen nadat deze grenswaarde is bereikt. Dit komt doordat de sporter dan een belasting kan volhouden op een hoger percentage van de VO2-max. Ook leert hij om efficiënter om te gaan met energie door bijv. een betere looptechniek.

Trainen van het aëroob UHV doet men vooral door middel van duurtrainingen en extensieve intervaltrainingen.
Duurtrainingen zijn trainingen waarbij men continue aan het belasten is. Extensieve intervaltrainingen wil zeggen dat men inspanningen levert met tussendoor onvolledige pauzes.
Voor uitgebreide informatie over verschillende soorten trainingen voor het aëroob UHV kunt u mailen naar conditieopmaat@live.nl


Trainen van het anaëroob a-lactisch uithoudingsvermogen

Een tenniswedstrijd herbergt veel anaëroob a-lactische belastingen. Een tennisser voert veel korte maximale acties uit; aanzetten, afremmen, wenden, keren, draaien, slaan.
Hierbij wordt er een beroep gedaan op het ATP-CP systeem in je lichaam. Dit houdt in dat deze acties verlopen zonder zuurstof en dat er energie geleverd wordt doordat CP (Creatine Fosfaat) wordt omgezet in ATP. Deze zeer intensieve belastingen kunnen maar zo’n 10 tot 20 seconden maximaal worden uitgevoerd.
Hoe snel iemand is wordt sterk bepaalt door genetische aanleg (erfelijkheid). Daarnaast is kracht erg belangrijk tijdens dit soort acties, maar de belangrijkste factor hierbij is een goede coördinatie en techniek. Denk hierbij aan loopefficiëntie, ontspannen houding, een bal op de juiste manier raken etc.
Dit soort zaken worden hoofdzakelijk getraind tijdens de tennisconditie trainingen. Hier wordt veel aandacht besteed aan coördinatie, aanzetten (start- en sprintvormen), afremmen, wenden, keren etc. Door dit soort belastingen veel te oefenen zal de sporter in staat zijn om sneller, krachtiger en efficiënter te reageren en te handelen. De krachtcomponent wordt uitvoerig beschreven in het volgende artikel. Waarbij we kijken welke soorten kracht van belang zijn in tennis. Daarnaast wordt de capaciteit van CP vergroot. Dit houdt in dat de sporter meer CP ter beschikking heeft en daardoor vaker een maximale acties kan uitvoeren. Hierbij is ook weer het aëroob UHV van belang. Dit zorgt er namelijk voor dat je sneller hersteld na intensieve acties en dat vermoeidheid wordt uitgesteld.
Een beter UHV resulteert in een betere weerstand tegen vermoeidheid, wat in elke tak van sport van belang kan zijn. Effecten van vermoeidheid zijn:
- de spierkracht neemt af;
- de reactietijd en reactiesnelheid worden langer;
- de behendigheid en de neuromusculaire coördinatie zijn lager;
- de snelheid van bewegen van het hele lichaam is vertraagd;
- de concentratie en alertheid zijn verlaagd.

Deze effecten worden dus langer uitgesteld.
Door duurtraining gaat de lichamelijke conditie vooruit en dit is van belang in vrijwel elke tak van sport.

Trainen van het anaëroob lactisch uithoudingsvermogen

Maximale belastingen die langere tijd duren (ca. 30 – 60 seconden) vinden plaats met een tekort aan zuurstof en er wordt melkzuur gevormd. De spieren gaan zeer doen en de belasting moet worden gestaakt of het tempo moet drastisch omlaag. Dit soort belastingen treden in zuivere vorm weinig op tijdens tenniswedstrijden. Toch kan er tijdens lange rally’s melkzuur worden gevormd. Het wegwerken van dit melkzuur neemt veel tijd in beslag. Als men echt behoorlijk verzuurt is dan duurt het ca. een uur voordat er weer maximaal kan worden gepresteerd (voordat lactaat weggewerkt is).
Door te trainen op het glycolytische systeem (melkzuur systeem; verbranding van koolhydraten zonder zuurstof) zal de buffercapaciteit tegen lactaat toe nemen. Dit houdt in dat het lichaam tolerant wordt tegen lactaat, met andere woorden, het lichaam kan beter tegen verzuring. Daarnaast wordt de snelheid van melkzuurproductie in de spieren vermindert en neemt de snelheid van melkzuurverwijdering in de spieren toe.
Het trainen van het lactisch UHV gebeurt vooral door intensieve intervaltrainingen; intensieve inspanningen met onvolledige pauzes. De hersteltijden (pauzes) moeten wel vrij lang zijn in verband met de langzame wegwerking van lactaat.

Als je nou wilt weten hoe je ervoor staat met betrekking tot de verschillende vormen van UHV dan is het zaak om te testen. Er zijn vele soorten testen om het UHV te meten. Bij ons bij de Tennis vereniging in Harderwijk werken we met een testbatterij welke elk jaar uitgevoerd wordt. Zo wordt duidelijk de ontwikkeling van de sporters in kaart gebracht.

3 opmerkingen:

Anoniem zei

Hеy therе, Ӏ thinκ уоur site might be havіng browser cоmρatibility issuеs.
When I look at your blog site in Safari, it lοοκs
fine but ωhen opеning іn Internet Eхploгeг, it
has some oνerlappіng. I just ωanted tο giνе you a quick hеads
up! Othеr then that, great blοg!

Take а look at my ѕite: Read the Full Article

Anoniem zei

Another good entгy, nicе one electгοnіc cigarettе геtaileг

Lοok at my ѕіte ... Green smoke

Anoniem zei

оf couгse like yоur web-site however you neеd to teѕt the ѕpelling on sеveral
of your posts. A numbеr of them are rife with spelling issues and I fіnd it ѵeгy bothersome to іnfоrm the realіty
then again I will ԁefinitelу comе back again.


My web site; http://papaco.org